Overgang van onderneming bij verkoop van een zeeschip?

 7 juli 2017 | Blog

De economie herstelt zich in rap tempo van de crisisjaren, maar daarvan is binnen de zeescheepvaart nog weinig te merken. Mede door de lage olieprijs en een overcapaciteit in de markt, maakt men in deze bedrijfstak (nog altijd) moeilijke tijden door. Dat leidt niet zelden tot verkoop van zeeschepen, al dan niet onder druk van de bank. Heeft dit tot gevolg dat de bemanning van deze schepen overgaat naar de koper van deze schepen? Het antwoord hierop is mede afhankelijk van de vraag of er sprake is van overgang van onderneming. 

Overgang van onderneming
Indien sprake is van overgang van onderneming, gaan de rechten en verplichtingen die op dat tijdstip voor de werkgever in die onderneming voortvloeien uit een arbeidsovereenkomst tussen hem en de daar werkzame werknemers, van rechtswege over op de verkrijger (artikel 7:663 BW). De regels over overgang van onderneming vloeien voort uit een Europese richtlijn ('OvO-richtlijn) en zijn in Nederland uitgewerkt in afdeling 8 van titel 7.10 BW. Artikel 7:666 lid 2 BW bepaalt echter dat deze afdeling niet van toepassing is op zeeschepen.

Bij de uitzondering in artikel 7:666 lid 2 BW die is overgenomen uit artikel 1 lid 3 van de OvO-richtlijn kunnen vraagtekens worden geplaatst. Zo plaatste de Europese Commissie in een officiële mededeling in 2007 al kritische kanttekeningen bij de rechtvaardiging van deze uitsluiting van zeeschepen: 

Op het eerste gezicht lijken er geen specifieke redenen te bestaan om deze uitsluiting te handhaven. De bepalingen van de richtlijn inzake het behoud van de rechten van de werknemers lijken met name niet incompatibel te zijn met de speciale aard van de arbeidsovereenkomsten of -verhoudingen op zeeschepen.

In deze mededeling werd door de Europese Commissie aangekondigd dat opnieuw zou worden bekeken of deze uitsluiting (nog steeds) gerechtvaardigd is. In de genoemde mededeling werd er verder op gewezen dat een aanzienlijk aantal lidstaten, waaronder enkele van de grootste zeevarende landen, zeeschepen bij de implementatie van de OVO-richtlijn niet van de werkingssfeer van de nationale wetgeving hebben uitgesloten. De Nederlandse wetgever heeft er desondanks voor gekozen de genoemde uitsluiting van te handhaven. Daar komt echter verandering in.

Wetswijziging
De wetgever heeft op 26 januari 2017 een wetsvoorstel tot implementatie van de Richtlijn Zeevarenden ingediend bij de Tweede Kamer. Dit wetsvoorstel is recentelijk aangenomen. Als gevolg hiervan, zal artikel 7:666 lid 2 BW per 10 oktober 2017 vervallen en zal er een nieuw artikel 7:666a BW in werking treden. Dit nieuwe wetsartikel luidt als volgt: 

1. Deze afdeling is van toepassing op de overgang van een zeeschip als onderdeel van de

overgang van een onderneming, indien de verkrijger onder de territoriale werkingssfeer van het Verdrag van de Europese Unie valt of de overgegane onderneming onder die werkingssfeer blijft.                                             

2. Deze afdeling is niet van toepassing, indien de overgang uitsluitend een of meer zeeschepen betreft

What's new?
Wanneer een transactie uitsluitend een of meer zeeschepen betreft is overgang van onderneming niet aan de orde, zo volgt uit het tweede lid van artikel 7:666a BW. Dit verandert dus niet ten opzichte van de huidige situatie. Enkel indien zeeschepen onderdeel uitmaken van de overgang van een onderneming gaan zeevarenden profiteren van de regels die voor 'gewone' werknemers gelden, onder de voorwaarde dat de verkrijger onder de territoriale werkingssfeer van het Verdrag van de Europese Unie valt of de overgegane onderneming onder die werkingssfeer blijft.   

Voorts is onveranderd dat het afhankelijk is van de omstandigheden van het geval of in een concrete situatie sprake is van een overgang van onderneming.

Juridisch advies of meer informatie?                                

Heeft u vragen of opmerkingen naar aanleiding van dit blog? Neem dan contact op met Vincent Bergwerf, advocaat Arbeid & Pensioenen en specialist op het gebied van maritiem arbeidsrecht.

Vincent heeft samen zijn collega Gerdien van der Voet het boekje 'De zeevarende & zijn arbeidsrechtelijke positie' geschreven. Interesse? U kunt dit boekje hier gratis downloaden.

De economie herstelt zich in rap tempo van de crisisjaren, maar daarvan is binnen de zeescheepvaart nog weinig te merken. Mede door de lage olieprijs en een overcapaciteit in de markt, maakt men in deze bedrijfstak (nog altijd) moeilijke tijden door. Dat leidt niet zelden tot verkoop van zeeschepen, al dan niet onder druk van de bank. Heeft dit tot gevolg dat de bemanning van deze schepen overgaat naar de koper van deze schepen? Het antwoord hierop is mede afhankelijk van de vraag of er sprake is van overgang van onderneming. 

Overgang van onderneming
Indien sprake is van overgang van onderneming, gaan de rechten en verplichtingen die op dat tijdstip voor de werkgever in die onderneming voortvloeien uit een arbeidsovereenkomst tussen hem en de daar werkzame werknemers, van rechtswege over op de verkrijger (artikel 7:663 BW). De regels over overgang van onderneming vloeien voort uit een Europese richtlijn ('OvO-richtlijn) en zijn in Nederland uitgewerkt in afdeling 8 van titel 7.10 BW. Artikel 7:666 lid 2 BW bepaalt echter dat deze afdeling niet van toepassing is op zeeschepen.

Bij de uitzondering in artikel 7:666 lid 2 BW die is overgenomen uit artikel 1 lid 3 van de OvO-richtlijn kunnen vraagtekens worden geplaatst. Zo plaatste de Europese Commissie in een officiële mededeling in 2007 al kritische kanttekeningen bij de rechtvaardiging van deze uitsluiting van zeeschepen: 

Op het eerste gezicht lijken er geen specifieke redenen te bestaan om deze uitsluiting te handhaven. De bepalingen van de richtlijn inzake het behoud van de rechten van de werknemers lijken met name niet incompatibel te zijn met de speciale aard van de arbeidsovereenkomsten of -verhoudingen op zeeschepen.

In deze mededeling werd door de Europese Commissie aangekondigd dat opnieuw zou worden bekeken of deze uitsluiting (nog steeds) gerechtvaardigd is. In de genoemde mededeling werd er verder op gewezen dat een aanzienlijk aantal lidstaten, waaronder enkele van de grootste zeevarende landen, zeeschepen bij de implementatie van de OVO-richtlijn niet van de werkingssfeer van de nationale wetgeving hebben uitgesloten. De Nederlandse wetgever heeft er desondanks voor gekozen de genoemde uitsluiting van te handhaven. Daar komt echter verandering in.

Wetswijziging
De wetgever heeft op 26 januari 2017 een wetsvoorstel tot implementatie van de Richtlijn Zeevarenden ingediend bij de Tweede Kamer. Dit wetsvoorstel is recentelijk aangenomen. Als gevolg hiervan, zal artikel 7:666 lid 2 BW per 10 oktober 2017 vervallen en zal er een nieuw artikel 7:666a BW in werking treden. Dit nieuwe wetsartikel luidt als volgt: 

1. Deze afdeling is van toepassing op de overgang van een zeeschip als onderdeel van de

overgang van een onderneming, indien de verkrijger onder de territoriale werkingssfeer van het Verdrag van de Europese Unie valt of de overgegane onderneming onder die werkingssfeer blijft.                                             

2. Deze afdeling is niet van toepassing, indien de overgang uitsluitend een of meer zeeschepen betreft

What's new?
Wanneer een transactie uitsluitend een of meer zeeschepen betreft is overgang van onderneming niet aan de orde, zo volgt uit het tweede lid van artikel 7:666a BW. Dit verandert dus niet ten opzichte van de huidige situatie. Enkel indien zeeschepen onderdeel uitmaken van de overgang van een onderneming gaan zeevarenden profiteren van de regels die voor 'gewone' werknemers gelden, onder de voorwaarde dat de verkrijger onder de territoriale werkingssfeer van het Verdrag van de Europese Unie valt of de overgegane onderneming onder die werkingssfeer blijft.   

Voorts is onveranderd dat het afhankelijk is van de omstandigheden van het geval of in een concrete situatie sprake is van een overgang van onderneming.

Juridisch advies of meer informatie?                                

Heeft u vragen of opmerkingen naar aanleiding van dit blog? Neem dan contact op met Vincent Bergwerf, advocaat Arbeid & Pensioenen en specialist op het gebied van maritiem arbeidsrecht.

Vincent heeft samen zijn collega Gerdien van der Voet het boekje 'De zeevarende & zijn arbeidsrechtelijke positie' geschreven. Interesse? U kunt dit boekje hier gratis downloaden.