Voor overdracht van bevoegdheden is toetreding tot regeling noodzakelijk

1 september 2020 | Publicatie

Voor bestuursorganen geldt dat zij alleen bevoegdheden kunnen overdragen aan een gemeenschappelijke regeling als zij ook daadwerkelijk tot die regeling zijn toegetreden. Neemt het dagelijks bestuur van de gemeenschappelijke regeling desondanks besluiten als ware die bevoegdheden overgedragen, dan zijn die besluiten onbevoegd genomen. Deze regel lijkt wellicht een open deur, maar uit de uitspraak van de rechtbank Limburg van 27 mei 2020, ECLI:NL:RBLIM:2020:3806 volgt dat dit toch niet altijd goed gaat. In dit bericht gaan wij in op de gevolgen van een dergelijk bevoegdheidsgebrek.

Wat was er aan de hand?

Een woningbouwstichting maakte bezwaar tegen twee aanslagen rioolheffing van de Belastingsamenwerking Gemeenten en Waterschappen (BsGW). De woningbouwstichting stelde namelijk dat de BsGW niet bevoegd was om de aanslagen rioolheffing op te leggen, omdat het college van Roermond niet was toegetreden tot de BsGW. Hierdoor berustte de bevoegdheid tot het aanwijzen van een heffingsambtenaar van een gemeente nog bij het college van Roermond, aldus de woningbouwstichting.

In de uitspraak van 27 mei 2020 gaf de rechtbank Limburg de woningbouwstichting hierin gelijk. De rechtbank oordeelde namelijk dat het alleen mogelijk is om collegebevoegdheden aan de BsGW over te dragen als het college ook is toegetreden tot de BsGW: “Nu het college ten tijde van het opleggen van de aanslag geen besluit had genomen tot toetreding tot de BsGW, is zijn bevoegdheid tot aanwijzing van een heffingsambtenaar van de gemeente Roermond niet overgegaan op het dagelijks bestuur van BsGW. Hierdoor is het besluit van het dagelijks bestuur van BsGW van 4 januari 2013 tot aanwijzing van [F.] tot heffingsambtenaar van de gemeente Roermond onbevoegd genomen.”

Mogelijkheid tot herstel van het gebrek?

Uit de uitspraak van de rechtbank Limburg volgt, dat het niet voldoen aan de vereisten voor toetreding tot een gemeenschappelijke regeling verstrekkende gevolgen kan hebben; er is namelijk sprake van een onbevoegd genomen besluit. De vraag is nu of, en zo ja tot welk moment herstel van een dergelijk gebrek nog mogelijk is.

Herstel hangende bezwaar

De rechtbank Limburg gaf in de uitspraak van 27 mei 2020 ook op die vraag antwoord: herstel van dit bevoegdheidsgebrek is nog mogelijk in de bezwaarfase. In de bezwaarfase vindt namelijk een volledige heroverweging plaats, waardoor het bestuur de bevoegdheid heeft om bevoegdheidsgebreken uit het primaire besluit te herstellen (zie ook artikel 7:11 Awb). Zolang het college van Roermond dus voorafgaand aan de beslissing op bezwaar alsnog een toetredingsbesluit neemt en het dan bevoegde dagelijks bestuur vervolgens een volledige heroverweging maakt van het primaire besluit, kan herstel van het gebrek zonder gevolgen blijven. Hiermee sloot de rechtbank Limburg aan bij vaste jurisprudentie van de Hoge Raad van 24 december 2010, ECLI:NL:HR:2010:BO0396.

Herstel in de beroepsfase

Betekent het voorgaande nu dat herstel van het bevoegdheidsgebrek na de beslissing op bezwaar niet meer mogelijk is? Nee, ook hangende het beroep laten rechters de mogelijkheid open om een bevoegdheidsgebrek te repareren. Steun hiervoor kan worden gevonden in de uitspraak van de Centrale Raad van Beroep van 7 augustus 2007, ECLI:NL:CRVB:2007:BB1469. Mede met het oog op een finale geschilbeslechting stond de Centrale Raad namelijk toe dat het wel bevoegde bestuursorgaan het bestreden besluit schriftelijk bekrachtigde of voor zijn rekening nam. Hoewel het onbevoegd genomen besluit dus weliswaar werd vernietigd, zorgde de bekrachtiging ervoor dat de rechtsgevolgen van het besluit in stand konden besluiten. Tijdig herstel van een bevoegdheidsgebrek hoeft dus ook in de beroepsfase niet fataal te zijn.

Afsluiting

Voor bestuursorganen geldt dat zij alleen bevoegdheden kunnen overdragen aan een gemeenschappelijke regeling als zij ook daadwerkelijk tot die regeling zijn toegetreden. Het is belangrijk om hier alert op te zijn. Ontbreekt een dergelijk toetredingsbesluit, dan is herstel van het bevoegdheidsgebrek namelijk noodzakelijk.  

 

Meld u aan voor onze nieuwsbrieven