Wet aanpak schijnconstructies uitgebreid tot vervoerovereenkomst

 27 oktober 2016 | Blog

De Eerste Kamer heeft op 25 oktober 2016 het wetsvoorstel aanvaard dat de Wet aanpak schijnconstructies ('WAS') uitbreidt tot de vervoerovereenkomst. De WAS heeft tot doel om de rechtspositie van werknemers te versterken en oneerlijke concurrentie tussen bedrijven te voorkomen.

Civiele ketenaansprakelijkheid voor loon
De WAS voorziet onder meer in een civiele ketenaansprakelijkheid voor loon. De WAS is van toepassing indien een werknemer in Nederland arbeid verricht in het kader van de uitvoering door de werkgever van een overeenkomst van opdracht of een overeenkomst van aanneming van werk. Tot de inwerkingtreding van de WAS kon een werknemer alleen zijn werkgever aanspreken indien hij werd onderbetaald. Sinds 1 juli 2015 kan een werknemer alle opdrachtgevers in de keten aansprakelijk stellen voor de betaling van zijn loon.

Hoe werkt de ketenaansprakelijkheid?
De ketenaansprakelijkheid voor loon bestaat uit twee fases. De eerste fase is de hoofdelijke aansprakelijkheid. In deze fase kan naast de werkgever ook de directe opdrachtgever van de werkgever aansprakelijk worden gesteld bij onderbetaling. De werknemer kan kiezen: hij stelt de werkgever aansprakelijk, of diens opdrachtgever, of allebei tegelijk. De tweede fase is die van de volgtijdelijke aansprakelijkheid. In deze fase kunnen - onder bepaalde voorwaarden - de opdrachtgevers in de keten boven de directe opdrachtgever van de werkgever één voor één aansprakelijk worden gesteld. In twee situaties kan de werknemer na de eigen werkgever en/of diens opdrachtgever direct de hoofdopdrachtgever aansprakelijk stellen en de rest van de keten overslaan. Dit is mogelijk als de werknemer bij ernstige onderbetaling na een half jaar zijn loon nog steeds niet heeft ontvangen. De hoofdopdrachtgever kan ook direct worden aangesproken als de werknemer het verschuldigde loon niet heeft ontvangen binnen een jaar na de mededeling aan de hoofdopdrachtgever dat hij wordt onderbetaald.

Uitbreiding WAS tot vervoerovereenkomst
De ketenaansprakelijkheid voor loon geldt op dit moment slechts voor twee soorten overeenkomsten in de keten: de overeenkomst van opdracht en de overeenkomst van aanneming van werk. De WAS wordt nu dus uitgebreid tot de vervoerovereenkomst. Deze uitbreiding heeft alleen betrekking op de overeenkomst van goederenvervoer over de weg. Ook de expeditieovereenkomst in het wegvervoer valt onder de uitbreiding. Vervoerovereenkomsten in andere transportsectoren, zoals het personenvervoer, zeevaart, luchtvaart en binnenvaart vallen er niet onder. Ook de overeenkomst van gecombineerd goederenvervoer valt niet onder de WAS. Het is de verwachting dat de uitbreiding van de WAS tot de vervoerovereenkomst per 1 januari 2017 in werking treedt. De ketenaansprakelijkheid voor loon zal niet van toepassing zijn op het loon dat voor deze datum is verschuldigd.

Wat kunt u als opdrachtgever doen om aansprakelijkheid te voorkomen?
De WAS bepaalt dat een opdrachtgever niet aansprakelijk is indien hij aannemelijk maakt dat hem geen verwijt treft. Het gaat erom dat de opdrachtgever kan aantonen dat hij voldoende inzet heeft getoond om onderbetaling te voorkomen. Er zijn helaas geen hard and fast rules voor een opdrachtgever die een ketenaansprakelijkheid voor loon volledig kunnen uitsluiten. Een opdrachtgever doet er in ieder geval verstandig aan om alleen in zee te gaan met in het handelsregister geregistreerde ondernemingen. Ook zal een opdrachtgever in de overeenkomst met de transportonderneming afspraken moeten opnemen over de naleving van wet- en regelgeving en de naleving van geldende arbeidsvoorwaarden. Daarnaast doet de opdrachtgever er verstandig aan om een kettingbeding in het contract op te nemen.

Keurmerk PayChecked in Transport
Voor de Nederlandse transportsector is het keurmerk PayChecked in Transport ontwikkeld (www.paychecked.nl). Door middel van dit keurmerk kunnen werkgevers aantonen dat ze werknemers het juiste loon betalen. Opdrachtgevers kunnen het risico op ketenaansprakelijkheid voor loon beperken door alleen met transportondernemingen in zee te gaan die dit keurmerk hebben. Het aantal ondernemingen dat over dit keurmerk beschikt, is echter nog zeer beperkt.

De Eerste Kamer heeft op 25 oktober 2016 het wetsvoorstel aanvaard dat de Wet aanpak schijnconstructies ('WAS') uitbreidt tot de vervoerovereenkomst. De WAS heeft tot doel om de rechtspositie van werknemers te versterken en oneerlijke concurrentie tussen bedrijven te voorkomen.

Civiele ketenaansprakelijkheid voor loon
De WAS voorziet onder meer in een civiele ketenaansprakelijkheid voor loon. De WAS is van toepassing indien een werknemer in Nederland arbeid verricht in het kader van de uitvoering door de werkgever van een overeenkomst van opdracht of een overeenkomst van aanneming van werk. Tot de inwerkingtreding van de WAS kon een werknemer alleen zijn werkgever aanspreken indien hij werd onderbetaald. Sinds 1 juli 2015 kan een werknemer alle opdrachtgevers in de keten aansprakelijk stellen voor de betaling van zijn loon.

Hoe werkt de ketenaansprakelijkheid?
De ketenaansprakelijkheid voor loon bestaat uit twee fases. De eerste fase is de hoofdelijke aansprakelijkheid. In deze fase kan naast de werkgever ook de directe opdrachtgever van de werkgever aansprakelijk worden gesteld bij onderbetaling. De werknemer kan kiezen: hij stelt de werkgever aansprakelijk, of diens opdrachtgever, of allebei tegelijk. De tweede fase is die van de volgtijdelijke aansprakelijkheid. In deze fase kunnen - onder bepaalde voorwaarden - de opdrachtgevers in de keten boven de directe opdrachtgever van de werkgever één voor één aansprakelijk worden gesteld. In twee situaties kan de werknemer na de eigen werkgever en/of diens opdrachtgever direct de hoofdopdrachtgever aansprakelijk stellen en de rest van de keten overslaan. Dit is mogelijk als de werknemer bij ernstige onderbetaling na een half jaar zijn loon nog steeds niet heeft ontvangen. De hoofdopdrachtgever kan ook direct worden aangesproken als de werknemer het verschuldigde loon niet heeft ontvangen binnen een jaar na de mededeling aan de hoofdopdrachtgever dat hij wordt onderbetaald.

Uitbreiding WAS tot vervoerovereenkomst
De ketenaansprakelijkheid voor loon geldt op dit moment slechts voor twee soorten overeenkomsten in de keten: de overeenkomst van opdracht en de overeenkomst van aanneming van werk. De WAS wordt nu dus uitgebreid tot de vervoerovereenkomst. Deze uitbreiding heeft alleen betrekking op de overeenkomst van goederenvervoer over de weg. Ook de expeditieovereenkomst in het wegvervoer valt onder de uitbreiding. Vervoerovereenkomsten in andere transportsectoren, zoals het personenvervoer, zeevaart, luchtvaart en binnenvaart vallen er niet onder. Ook de overeenkomst van gecombineerd goederenvervoer valt niet onder de WAS. Het is de verwachting dat de uitbreiding van de WAS tot de vervoerovereenkomst per 1 januari 2017 in werking treedt. De ketenaansprakelijkheid voor loon zal niet van toepassing zijn op het loon dat voor deze datum is verschuldigd.

Wat kunt u als opdrachtgever doen om aansprakelijkheid te voorkomen?
De WAS bepaalt dat een opdrachtgever niet aansprakelijk is indien hij aannemelijk maakt dat hem geen verwijt treft. Het gaat erom dat de opdrachtgever kan aantonen dat hij voldoende inzet heeft getoond om onderbetaling te voorkomen. Er zijn helaas geen hard and fast rules voor een opdrachtgever die een ketenaansprakelijkheid voor loon volledig kunnen uitsluiten. Een opdrachtgever doet er in ieder geval verstandig aan om alleen in zee te gaan met in het handelsregister geregistreerde ondernemingen. Ook zal een opdrachtgever in de overeenkomst met de transportonderneming afspraken moeten opnemen over de naleving van wet- en regelgeving en de naleving van geldende arbeidsvoorwaarden. Daarnaast doet de opdrachtgever er verstandig aan om een kettingbeding in het contract op te nemen.

Keurmerk PayChecked in Transport
Voor de Nederlandse transportsector is het keurmerk PayChecked in Transport ontwikkeld (www.paychecked.nl). Door middel van dit keurmerk kunnen werkgevers aantonen dat ze werknemers het juiste loon betalen. Opdrachtgevers kunnen het risico op ketenaansprakelijkheid voor loon beperken door alleen met transportondernemingen in zee te gaan die dit keurmerk hebben. Het aantal ondernemingen dat over dit keurmerk beschikt, is echter nog zeer beperkt.