Wetsvoorstel Wijzigingswet financiële markten 2024 – deel II – crowdfundingdienstverleners

 5 december 2023 | Blog

Op 4 oktober 2023 heeft minister Kaag van Financiën (de “Minister”) het wetsvoorstel Wijzigingswet financiële markten 2024 (de “W24”) bij de Tweede Kamer ingediend. De W24 maakt onderdeel uit van de in beginsel jaarlijkse wijzigingscyclus van wet- en regelgeving op het terrein van de financiële markten waarin kleinere onderwerpen worden opgenomen die geen separaat wetsvoorstel rechtvaardigen. In een eerder gepubliceerde Insight (deel I) kwamen een aantal voorgestelde wijzigingen in de Wet financieel toezicht (de “Wft”) en de Wet toezicht trustkantoren 2018 aan de orde. In deze Insight wordt eerst kort ingegaan op de zogenaamde crowdfundingverordening (de “Verordening”). Daarna worden de in de W24 voorgestelde wijzigingen in de Wft voor crowdfundingdienstverleners (crowdfunding service providers (“CSPs”)) besproken.

De Crowdfundingverordening

Op 10 november 2021 is de Verordening in werking getreden. Een verordening zoals de Verordening heeft rechtstreekse werking en is daarom niet omgezet in Nederlandse wetgeving. Met de inwerkingtreding van de Verordening deed een Europeesrechtelijk regime zijn intrede voor CSPs.

Definities
Om de in de W24 voorgestelde wijzigingen te kunnen plaatsen, is kennisname van een aantal definities uit de Verordening praktisch.

Zo zijn “CPSs” rechtspersonen die crowdfundingdiensten voor bedrijven verlenen en wordt onder een “belegger” elke natuurlijke of rechtspersoon verstaan die via een crowdfundingplatform leningen verstrekt of effecten dan wel voor crowdfunding toegelaten instrumenten verwerft. Een “projecteigenaar” wordt gedefinieerd als elke natuurlijke of rechtspersoon die financiering beoogt te krijgen via een crowdfundingplatform. Een “cliënt” is elke aspirant-belegger of daadwerkelijke belegger en elke aspirant-projecteigenaar of daadwerkelijke projecteigenaar aan wie een CSP crowdfundingdiensten verleent of voornemens is te verlenen.

Onder “crowdfundingdiensten” wordt verstaan: het matchen van bedrijfsfinancieringsbelangstellingen van beleggers en projecteigenaren door het gebruik van een crowdfundingplatform, bestaande uit een van de volgende activiteiten:

  1. het faciliteren van het verstrekken van leningen;
  2. kortgezegd, het plaatsen van effecten.

Een “crowdfundingplatform” wordt in de Verordening omschreven als een openbaar toegankelijk online-informatiesysteem dat door een CSP wordt geëxploiteerd of beheerd. Op het crowdfundingplatform doet de CSP een “crowdfundingaanbod”. Dit is elke mededeling, ongeacht in welke vorm en op welke wijze, van een CSP, met voldoende informatie over de voorwaarden van het aanbod en het aangeboden crowdfundingproject om een belegger in staat te stellen in het crowdfundingproject te beleggen. Een “crowdfundingproject”, tot slot, zijn de bedrijfsactiviteit(en) waarvoor een projecteigenaar via het crowdfundingaanbod financiering beoogt te verkrijgen.

Vergunning
Op grond van de Verordening heeft een CSP een vergunning nodig van de Autoriteit Financiële Markten (de “AFM”) om crowdfundingdiensten te verlenen. Met een verleende vergunning kan de CSP actief zijn in de hele Europese Unie. Alle CSPs worden in een openbaar register van de European Securities and Markets Authority opgenomen.

W24 – voorgestelde wijzigingen

Introductie definitie
In de W24 wordt voorgesteld de definitie ‘verordening crowdfundingdienstverleners voor bedrijven’ toe te voegen aan artikel 1:1 van de Wft.

Uitbreiding sanctie-instrumentarium
In artikel 2 lid 1 ae. van het Besluit uitvoering EU-verordeningen financiële markten (het “Besluit”) worden de AFM (voor alle bepalingen van de Verordening, met uitzondering van artikel 11) en De Nederlandsche Bank (“DNB”) (voor het prudentieel toezicht op grond van artikel 11 van de Verordening) aangewezen als “bevoegde autoriteit” in de zin van de Verordening. Als bevoegde autoriteit zijn zij verantwoordelijk voor de uitvoering en handhaving van de bij of krachtens de Verordening gestelde regels. Op grond van het Besluit kunnen zij beschikken over het bestaande uit de Wft voortvloeiende toezichts- en sanctie-instrumentarium.

De Verordening kent echter een aantal specifieke bevoegdheden die nog geen deel uitmaken van het bestaande sanctie-instrumentarium. Om die reden introduceert de W24 artikel 1:77m Wft. Dit artikel regelt dat ten behoeve van het toezicht op de naleving van de Verordening AFM en DNB kunnen beschikken over de in artikel 30 lid 2 van de Verordening genoemde bevoegdheden. Daarbij gaat het, samengevat, om de bevoegdheid:

  1. een crowdfundingaanbod te schorsen als er redelijke gronden zijn om aan te nemen dat er een inbreuk op de Verordening is gepleegd;
  2. publicitaire mededelingen te verbieden, te schorsen of verplichten te staken als er redelijke gronden zijn om aan te nemen dat er een inbreuk op de Verordening is gepleegd;
  3. een crowdfundingaanbod te verbieden als er een inbreuk op de Verordening is gepleegd of als er redelijke gronden zijn om aan te nemen dat er een inbreuk op de Verordening is gepleegd;
  4. het verlenen van crowdfundingdiensten (verplichten) te schorsen als er redelijke gronden zijn om aan te nemen dat er een inbreuk op de Verordening is gepleegd;
  5. het verlenen van crowdfundingdiensten te verbieden als er een inbreuk op de Verordening is gepleegd;
  6. openbaar te maken dat een CSP zijn verplichtingen niet nakomt;
  7. alle essentiële informatie die van invloed kan zijn op de verlening van crowdfundingdiensten (verplichten) openbaar te maken, teneinde de beleggersbescherming of de goede marktwerking te garanderen;
  8. het verlenen van crowdfundingdiensten (verplichten) te schorsen als de CSP in een zodanige situatie verkeert dat de CSP de belangen van de beleggers zou schaden; en
  9. bestaande overeenkomsten aan een andere CSP over te dragen als de vergunning van de eerste CSP wordt ingetrokken en de cliënten en ontvangende CSP daarmee instemmen.
Voortgang

De W24 is nu in behandeling bij de Tweede Kamer. De inbreng verslag door leden van de vaste commissie van Financiën staat momenteel geagendeerd voor 20 december 2023. We houden u graag op de hoogte van de verdere voortgang.  

Op 4 oktober 2023 heeft minister Kaag van Financiën (de “Minister”) het wetsvoorstel Wijzigingswet financiële markten 2024 (de “W24”) bij de Tweede Kamer ingediend. De W24 maakt onderdeel uit van de in beginsel jaarlijkse wijzigingscyclus van wet- en regelgeving op het terrein van de financiële markten waarin kleinere onderwerpen worden opgenomen die geen separaat wetsvoorstel rechtvaardigen. In een eerder gepubliceerde Insight (deel I) kwamen een aantal voorgestelde wijzigingen in de Wet financieel toezicht (de “Wft”) en de Wet toezicht trustkantoren 2018 aan de orde. In deze Insight wordt eerst kort ingegaan op de zogenaamde crowdfundingverordening (de “Verordening”). Daarna worden de in de W24 voorgestelde wijzigingen in de Wft voor crowdfundingdienstverleners (crowdfunding service providers (“CSPs”)) besproken.

De Crowdfundingverordening

Op 10 november 2021 is de Verordening in werking getreden. Een verordening zoals de Verordening heeft rechtstreekse werking en is daarom niet omgezet in Nederlandse wetgeving. Met de inwerkingtreding van de Verordening deed een Europeesrechtelijk regime zijn intrede voor CSPs.

Definities
Om de in de W24 voorgestelde wijzigingen te kunnen plaatsen, is kennisname van een aantal definities uit de Verordening praktisch.

Zo zijn “CPSs” rechtspersonen die crowdfundingdiensten voor bedrijven verlenen en wordt onder een “belegger” elke natuurlijke of rechtspersoon verstaan die via een crowdfundingplatform leningen verstrekt of effecten dan wel voor crowdfunding toegelaten instrumenten verwerft. Een “projecteigenaar” wordt gedefinieerd als elke natuurlijke of rechtspersoon die financiering beoogt te krijgen via een crowdfundingplatform. Een “cliënt” is elke aspirant-belegger of daadwerkelijke belegger en elke aspirant-projecteigenaar of daadwerkelijke projecteigenaar aan wie een CSP crowdfundingdiensten verleent of voornemens is te verlenen.

Onder “crowdfundingdiensten” wordt verstaan: het matchen van bedrijfsfinancieringsbelangstellingen van beleggers en projecteigenaren door het gebruik van een crowdfundingplatform, bestaande uit een van de volgende activiteiten:

  1. het faciliteren van het verstrekken van leningen;
  2. kortgezegd, het plaatsen van effecten.

Een “crowdfundingplatform” wordt in de Verordening omschreven als een openbaar toegankelijk online-informatiesysteem dat door een CSP wordt geëxploiteerd of beheerd. Op het crowdfundingplatform doet de CSP een “crowdfundingaanbod”. Dit is elke mededeling, ongeacht in welke vorm en op welke wijze, van een CSP, met voldoende informatie over de voorwaarden van het aanbod en het aangeboden crowdfundingproject om een belegger in staat te stellen in het crowdfundingproject te beleggen. Een “crowdfundingproject”, tot slot, zijn de bedrijfsactiviteit(en) waarvoor een projecteigenaar via het crowdfundingaanbod financiering beoogt te verkrijgen.

Vergunning
Op grond van de Verordening heeft een CSP een vergunning nodig van de Autoriteit Financiële Markten (de “AFM”) om crowdfundingdiensten te verlenen. Met een verleende vergunning kan de CSP actief zijn in de hele Europese Unie. Alle CSPs worden in een openbaar register van de European Securities and Markets Authority opgenomen.

W24 – voorgestelde wijzigingen

Introductie definitie
In de W24 wordt voorgesteld de definitie ‘verordening crowdfundingdienstverleners voor bedrijven’ toe te voegen aan artikel 1:1 van de Wft.

Uitbreiding sanctie-instrumentarium
In artikel 2 lid 1 ae. van het Besluit uitvoering EU-verordeningen financiële markten (het “Besluit”) worden de AFM (voor alle bepalingen van de Verordening, met uitzondering van artikel 11) en De Nederlandsche Bank (“DNB”) (voor het prudentieel toezicht op grond van artikel 11 van de Verordening) aangewezen als “bevoegde autoriteit” in de zin van de Verordening. Als bevoegde autoriteit zijn zij verantwoordelijk voor de uitvoering en handhaving van de bij of krachtens de Verordening gestelde regels. Op grond van het Besluit kunnen zij beschikken over het bestaande uit de Wft voortvloeiende toezichts- en sanctie-instrumentarium.

De Verordening kent echter een aantal specifieke bevoegdheden die nog geen deel uitmaken van het bestaande sanctie-instrumentarium. Om die reden introduceert de W24 artikel 1:77m Wft. Dit artikel regelt dat ten behoeve van het toezicht op de naleving van de Verordening AFM en DNB kunnen beschikken over de in artikel 30 lid 2 van de Verordening genoemde bevoegdheden. Daarbij gaat het, samengevat, om de bevoegdheid:

  1. een crowdfundingaanbod te schorsen als er redelijke gronden zijn om aan te nemen dat er een inbreuk op de Verordening is gepleegd;
  2. publicitaire mededelingen te verbieden, te schorsen of verplichten te staken als er redelijke gronden zijn om aan te nemen dat er een inbreuk op de Verordening is gepleegd;
  3. een crowdfundingaanbod te verbieden als er een inbreuk op de Verordening is gepleegd of als er redelijke gronden zijn om aan te nemen dat er een inbreuk op de Verordening is gepleegd;
  4. het verlenen van crowdfundingdiensten (verplichten) te schorsen als er redelijke gronden zijn om aan te nemen dat er een inbreuk op de Verordening is gepleegd;
  5. het verlenen van crowdfundingdiensten te verbieden als er een inbreuk op de Verordening is gepleegd;
  6. openbaar te maken dat een CSP zijn verplichtingen niet nakomt;
  7. alle essentiële informatie die van invloed kan zijn op de verlening van crowdfundingdiensten (verplichten) openbaar te maken, teneinde de beleggersbescherming of de goede marktwerking te garanderen;
  8. het verlenen van crowdfundingdiensten (verplichten) te schorsen als de CSP in een zodanige situatie verkeert dat de CSP de belangen van de beleggers zou schaden; en
  9. bestaande overeenkomsten aan een andere CSP over te dragen als de vergunning van de eerste CSP wordt ingetrokken en de cliënten en ontvangende CSP daarmee instemmen.
Voortgang

De W24 is nu in behandeling bij de Tweede Kamer. De inbreng verslag door leden van de vaste commissie van Financiën staat momenteel geagendeerd voor 20 december 2023. We houden u graag op de hoogte van de verdere voortgang.  

Gerelateerde expertises